1. Algemene betekenis / Tarot de Marseille
De kaart van de gehangene heeft een algemene betekenis van stilstand, passiviteit, opoffering en verandering van perspectief. De kaart geeft aan dat je bent vastgelopen in een situatie en dat je de dingen vanuit een ander oogpunt moet bekijken. De kaart staat ook voor een fase van introspectie, overgave en acceptatie, die kan leiden tot een transformatie en een vernieuwing. De kaart toont een man die ondersteboven hangt aan een boom, wat wijst op het loslaten van het ego en het lot.
Er is ook een band tussen de kaart van de gehangene en Odin. Odin, de oppergod van de Noorse mythologie, hing zichzelf negen dagen en nachten aan de wereldboom Yggdrasil om de runen te leren kennen, de geheime tekens van de kosmos. Hij offerde een oog op om te drinken uit de bron van Mimir, de bewaker van de kennis. Zo verwierf hij een dieper inzicht in de mysteries van het leven en de dood.
De gehangene in de tarot is geïnspireerd door het verhaal van Odin, en symboliseert ook een periode van stilstand, opoffering, loslaten en een ander perspectief. De gehangene nodigt je uit om te reflecteren op je leven en je waarden, en om te accepteren wat je niet kunt veranderen. Hij leert je dat overgave aan hetgeen je niet kan veranderen altijd een opportuniteit is om de wereld vanuit een ander oogpunt te zien.
De band tussen de kaart van de gehangene en Odin is dus een band van spirituele groei, die soms pijnlijk en moeilijk kan zijn, maar die uiteindelijk leidt tot verlichting en wijsheid.
2. Tarotmeester Alejandro Jodorowsky
Volgens Alejandro Jodorowsky betekent de tarotkaart van de Gehangene dat de persoon die hem trekt zijn of haar leven vanuit een ander perspectief moet bekijken. De kaart toont een man die ondersteboven hangt aan een boom, wat wijst op het loslaten van het ego en het accepteren van het lot. De man draagt een halo, wat duidt op de verbinding met het hogere bewustzijn en de spirituele verlichting.De kaart staat ook voor opoffering, overgave en onbaatzuchtige handelingen, die leiden tot een transformatie en een vernieuwing12
Jodorowsky ziet in deze kaart een boodschap van geduld, wijsheid en moed. Hij zegt dat deze kaart ons leert om onze angsten, vooroordelen en verwachtingen los te laten, en om open te staan voor nieuwe inzichten en ervaringen. Hij zegt ook dat deze kaart ons uitnodigt om onze eigen boom te vinden, dat wil zeggen ons ware zelf, dat verschilt van ons ego of ons sociale masker. Hij zegt dat deze kaart ons aanspoort om onze eigen weg te volgen, zonder ons te laten beïnvloeden door externe druk of conventies.Hij zegt dat deze kaart ons inspireert om onze eigen kracht te ontdekken en te ontwikkelen, die voortkomt uit onze liefde voor onszelf en voor anderen23
3. Carl Jung en de Archetypes
Carl Jung was een beroemde Zwitserse psychiater en psycholoog die de theorie van het collectief onbewuste en de archetypen ontwikkelde. Hij geloofde dat elke persoon een uniek potentieel heeft om zichzelf te realiseren en te integreren, een proces dat hij individuatie noemde. Een van de aspecten van individuatie is het omgaan met het archetype van de martelaar.
Het archetype van de martelaar is een aspect van de psyche die bereid is om te lijden of zichzelf op te offeren voor een extern doel of een groter goed. De martelaar staat voor het loslaten van het ego, het accepteren van het lot en het zoeken naar spirituele verlichting. De martelaar is moedig, wijs en altruïstisch.
Volgens Jung is het omgaan met het archetype van de martelaar geen gemakkelijke taak, maar wel een noodzakelijke voorwaarde voor de psychologische groei en de spirituele ontwikkeling. Het omgaan met de martelaar betekent niet dat men zichzelf moet vernietigen of ontkennen, maar dat men zichzelf kan integreren in een groter geheel.
Dit kan worden gedaan door middel van introspectie, zelfonderzoek, droomanalyse, meditatie, kunst, therapie of andere methoden die helpen om het onbewuste materiaal naar boven te brengen en te verwerken. Door dit te doen, kan men zijn of haar innerlijke conflicten oplossen, zijn of haar energie bevrijden, zijn of haar creativiteit vergroten en zijn of haar authenticiteit herstellen.
4. In het boeddhisme
In het boeddhisme wordt lijden voor een hoger doel niet aangeprezen, terwijl overgave een fundamenteel principe is. Overgave betekent in het boeddhisme niet het opgeven van de eigen wil of het accepteren van een externe autoriteit, maar het loslaten van de gehechtheid, de begeerte, de haat, de onwetendheid en andere vergiften van de geest die het ware inzicht in de werkelijkheid verhinderen. Overgave betekent ook het vertrouwen op de Boeddha, de Dharma (de leer) en de Sangha (de gemeenschap) als toevlucht en leidraad. Overgave betekent ook het ontwikkelen van mededogen voor alle levende wezens en het streven naar hun welzijn.
Een van de manieren om overgave te beoefenen in het boeddhisme is door middel van meditatie. Meditatie helpt om de geest te kalmeren, te concentreren en te zuiveren van verstoringen. Door zich bewust te zijn van de ademhaling, de lichamelijke sensaties, de gedachten en de emoties, kan men zich realiseren dat al deze verschijnselen niet het zelf zijn, maar processen die afhankelijk zijn van vele factoren. Door deze realisatie kan men ook inzien dat al het bestaande onderhevig is aan verandering, lijden en leegte. Zo kan men geleidelijk de illusie van het zelf doorbreken en de werkelijkheid zien zoals die is.
Een ander voorbeeld van overgave in het boeddhisme is door middel van devotie. Devotie is een gevoel van respect, bewondering en liefde voor de Boeddha en andere verlichte wezens, zoals bodhisattva’s (wezens die zich inzetten voor het welzijn van anderen) en arhats (wezens die bevrijd zijn van alle vergiften). Devotie kan worden uitgedrukt door middel van gebeden, mantra’s, offerandes, rituelen en pelgrimstochten. Devotie helpt om inspiratie, vertrouwen en vreugde te genereren, en om een verbinding te maken met de innerlijke wijsheid en compassie. Devotie helpt ook om nederigheid, dankbaarheid en toewijding te cultiveren.
Het boeddhisme moedigt af om te lijden of zichzelf op te offeren voor een hoger doel, maar om mededogen te tonen voor alle levende wezens en hun welzijn te bevorderen. Het boeddhisme leert dat men zich moet onthouden van geweld, haat en gehechtheid, die de bronnen zijn van veel lijden.
Er zijn echter wel voorbeelden van mensen die als martelaren worden beschouwd in het boeddhisme, omdat ze hun leven hebben gegeven voor een ideaal of een groter goed. Een van de bekendste voorbeelden is Thich Quang Duc, een Vietnamese monnik die zichzelf in 1963 in brand stak om te protesteren tegen de onderdrukking van de boeddhisten door de Zuid-Vietnamese regering. Zijn daad werd gezien als een daad van mededogen en moed, die de wereldwijde aandacht vestigde op de situatie in Vietnam.
Een ander voorbeeld is Shoko Asahara, de leider van de Japanse sekte Aum Shinrikyo, die verantwoordelijk was voor de dodelijke saringasaanval op de metro van Tokio in 1995. Hij beschouwde zichzelf als een martelaar en een reïncarnatie van Boeddha, die de wereld wilde zuiveren van het kwaad. Zijn daad werd echter gezien als een daad van waanzin en terreur, die veel onschuldige slachtoffers maakte. Hij werd in 2018 geëxecuteerd voor zijn misdaden.
5. In het taoïsme
Het principe van ‘overgave’ en ‘niets forceren’ in het taoïsme is gerelateerd aan het concept van wu wei, wat letterlijk ‘niet handelen’ of ‘niet ingrijpen’ betekent. Wu wei is een manier van leven in harmonie met de Tao, de bron en het doel van alles. Wu wei betekent niet dat men passief of lui is, maar dat men zich aanpast aan de natuurlijke stroom van de dingen en geen onnodige weerstand of conflict veroorzaakt. Wu wei is een vorm van spontaniteit, eenvoud en authenticiteit, die leidt tot innerlijke rust en vreugde.
Een voorbeeld van wu wei in de taoïstische literatuur is het verhaal van de slager die zijn mes nooit hoeft te slijpen, omdat hij precies weet waar hij moet snijden om de spieren en pezen te vermijden. Hij beweegt zijn mes met zo’n gemak en precisie dat het lijkt alsof hij niet snijdt, maar danst. Hij zegt dat hij zijn mes behandelt als een kostbare vriend en dat hij de weg van het rund volgt.
Een ander voorbeeld van wu wei is het boek De Tao van Poeh, waarin de auteur Benjamin Hoff laat zien hoe Winnie de Poeh, de beroemde beer uit de kinderverhalen van A.A. Milne, een taoïstische meester is. Poeh leeft in het moment, zonder zorgen of plannen, en geniet van de eenvoudige dingen in het leven. Hij accepteert zichzelf en anderen zoals ze zijn, zonder te oordelen of te bekritiseren. Hij is vriendelijk, eerlijk en moedig, zonder te proberen indruk te maken of te domineren. Hij volgt zijn intuïtie en laat de dingen gebeuren in plaats van ze te forceren.
Het principe van ‘overgave’ en ‘niets forceren’ in het taoïsme leert ons dus om te vertrouwen op de wijsheid van de Tao en om ons ego los te laten. Het leert ons om te handelen met natuurlijke gratie en effectiviteit, zonder strijd of stress. Het leert ons om te zijn wie we werkelijk zijn, zonder pretenties of verwachtingen. Het leert ons om te leven in harmonie met onszelf, met anderen en met de wereld.
Laozi zelf zei over het concept van wu wei in de Tao te Jing / Daodejing ("Wat Laozi Allemaal zei") dat het de manier is om in harmonie te zijn met de Tao, de bron en het doel van alles. Hij zegt dat wu wei betekent dat men zich aanpast aan de natuurlijke stroom van de dingen en geen onnodige weerstand of conflict veroorzaakt. Hij zegt ook dat wu wei leidt tot innerlijke rust en vreugde, omdat men niet probeert de werkelijkheid te bezitten of te controleren, maar zich laat leiden door de flow van de natuur. Hij zegt dat wu wei een vorm van spontaniteit, eenvoud en authenticiteit is, die voortkomt uit het vertrouwen op de wijsheid van de Tao en het loslaten van het ego. Een paar voorbeelden van wat Laozi zegt over wu wei zijn:
6. In het confucianisme
Het principe van ‘overgave’ en ‘niets forceren’ in het confucianisme is niet zo duidelijk als in het taoïsme, maar het heeft wel enige overeenkomsten. Het confucianisme waardeert de harmonie tussen de mens en de hemel, de natuur en de samenleving. Het confucianisme nodigt de mens uit om zijn rol te vervullen volgens de vijf relaties: vader-zoon, oudere broer-jongere broer, man-vrouw, oudere-jongere en heerser-onderdaan. Deze relaties zijn gebaseerd op wederzijdse plichten, respect en loyaliteit. Zonder te klagen of te rebelleren, past men zich aan aan de situatie en de omstandigheden. Men cultiveert ook zijn innerlijke morele aard door te leren van de wijzen en de klassieken. Men streeft naar een evenwicht tussen zijn emoties en zijn rede, tussen zijn verlangens en zijn plichten, tussen zijn individuele belang en het algemene welzijn.
Een voorbeeld van ‘overgave’ en ‘niets forceren’ in het confucianisme is het verhaal van Mencius, een beroemde confucianistische filosoof. Mencius reisde door verschillende staten om zijn leer te verspreiden en de heersers te adviseren. Hij werd echter vaak afgewezen of genegeerd door de machthebbers, die meer geïnteresseerd waren in oorlog en rijkdom dan in vrede en rechtvaardigheid. Mencius raakte niet ontmoedigd of verbitterd door deze tegenslagen. Hij bleef trouw aan zijn principes en zijn missie, zonder zich op te dringen of te forceren. Hij zei: “Ik volg mijn hart zonder te overtreden tegen wat juist is.” Hij geloofde dat hij uiteindelijk succes zou hebben als hij volhardde in zijn inspanningen en vertrouwde op de wil van de hemel.
Een ander voorbeeld van ‘overgave’ en ‘niets forceren’ in het confucianisme is het concept van li, dat vaak vertaald wordt als ritueel, etiquette of fatsoen. Li is een reeks regels en normen die het sociale gedrag van de mensen reguleren. Li is bedoeld om de harmonie en de orde in de samenleving te bevorderen, door respect te tonen voor anderen, vooral voor ouderen, superieuren en voorouders. Li is ook bedoeld om de mens te helpen zijn emoties te beheersen en zijn innerlijke morele aard te uiten. Li is niet een star of mechanisch systeem, maar een flexibel en creatief proces, dat zich aanpast aan de context en de omstandigheden. Li is niet een uiterlijke vorm, maar een innerlijke houding, die voortkomt uit oprechtheid en welwillendheid. Li is niet een dwang of een last, maar een vreugde en een zegen.
Het principe van ‘overgave’ en ‘niets forceren’ in het confucianisme inspireert ons om ons te schikken naar onze rol en onze situatie, zonder onze idealen en onze waarden te verliezen. Het inspireert ons om ons gedrag te reguleren volgens de regels en de normen van de samenleving, zonder onze authenticiteit en onze spontaniteit te verliezen. Het inspireert ons om in harmonie te leven met onszelf, met anderen en met de hemel.
7. In de kabbala
De plaats van de gehangene in de Rider Waite / Thot tarot is ook niet eenduidig, maar er zijn verschillende interpretaties mogelijk. Een mogelijke interpretatie is dat de gehangene verwijst naar het pad van Mem, dat de sefira Geburah verbindt met de sefira Hod. Mem betekent ‘water’ en symboliseert het element van het onderbewuste, de emoties en de intuïtie. Het pad van Mem is een pad van zuivering, transformatie en offer. De gehangene zou dan een beeld zijn van iemand die zijn ego, zijn verlangens en zijn gehechtheden opoffert om een dieper inzicht te verkrijgen in zichzelf en in de werkelijkheid.De gehangene zou ook een verwijzing kunnen zijn naar de alchemistische fase van de nigredo, waarin het materiaal wordt ontbonden en zwart wordt gemaakt om het te zuiveren van onzuiverheden.
Een andere mogelijke interpretatie is dat de gehangene verwijst naar het pad van Nun, dat de sefira Netzach verbindt met de sefira Yesod. Nun betekent ‘vis’ en symboliseert het leven, de vruchtbaarheid en de beweging. Het pad van Nun is een pad van creativiteit, verbeelding en dromen. De gehangene zou dan een beeld zijn van iemand die zich laat meedrijven door de stroom van het leven, zonder weerstand of controle.De gehangene zou ook een verwijzing kunnen zijn naar de alchemistische fase van de albedo, waarin het materiaal wordt gewassen en wit wordt gemaakt om het te verfijnen en te verlichten.
Een derde mogelijke interpretatie is dat de gehangene verwijst naar het pad van Lamed, dat de sefira Tiferet verbindt met de sefira Keter. Lamed betekent ‘zweep’ of ‘leren’ en symboliseert het leren, het onderwijzen en het streven naar perfectie. Het pad van Lamed is een pad van wijsheid, kennis en openbaring. De gehangene zou dan een beeld zijn van iemand die zich overgeeft aan de goddelijke wil en zich laat leiden door de hogere waarheid.De gehangene zou ook een verwijzing kunnen zijn naar de alchemistische fase van de rubedo, waarin het materiaal wordt gekleurd en rood wordt gemaakt om het te voltooien en te verenigen met het goddelijke.
8. Rider Waite / Thot Tarot
De betekenis van de gehangene in de rider waite en thot tarot is niet precies hetzelfde, maar er zijn wel overeenkomsten. In beide tarotdecks symboliseert de gehangene een periode van stilstand, opoffering, loslaten en een ander perspectief. De gehangene nodigt je uit om te reflecteren op je leven en je waarden, en om te accepteren wat je niet kunt veranderen.
In de rider waite tarot zie je een man die met één voet aan een boom hangt, terwijl zijn andere voet gekruist is. Zijn armen zijn achter zijn rug gebonden en hij heeft een aureool om zijn hoofd. Dit geeft aan dat hij vrijwillig deze positie heeft gekozen, en dat hij innerlijke vrede en verlichting heeft gevonden. Hij ziet de wereld vanuit een ander oogpunt, en is bereid om zichzelf op te offeren voor een hoger doel.
In de thot tarot zie je een man die met beide voeten aan een ankh hangt, het Egyptische symbool voor het eeuwige leven. Zijn armen zijn gespreid in een vorm van een driehoek, en hij draagt een slang om zijn middel. Dit geeft aan dat hij zich heeft overgegeven aan de goddelijke wil, en dat hij een proces van transformatie en wedergeboorte doormaakt. Hij is verbonden met de kosmische energie, en is bereid om zijn ego los te laten.
De gehangene is dus een kaart die je uitdaagt om je leven vanuit een ander perspectief te bekijken, en om te leren van je ervaringen. Het is een kaart die je vraagt om geduld te hebben, en om te vertrouwen op het grotere geheel. Het is ook een kaart die je leert om jezelf op te offeren voor iets dat belangrijker is dan jijzelf.
In de boekhandel
© Clark Gillian Van Herrewege
Alle rechten voorbehouden
Wanneer een boze heks het Meetjesland teistert, neemt de Dwaas het op zich om naar de tovenares op zoek te gaan en haar een halt toe te roepen. Daarbij wordt hij vergezeld door de ridder, en het wordt al snel duidelijk dat ze elkaars hulp meer dan nodig hebben om hun doel te bereiken.
Er bruist iets in het keizerrijk. Verandering zit in de lucht. De elfenpoort is gesloten, maar hoe lang nog? Een Dwaas wordt geboren in een dorp. Een Prinses wordt geboren in een paleis. Het Magische Hert wacht in het donkere woud.
Het gevaar van de slang dreigt grip te krijgen op de Prinses en de Dwaas, zelfs in de weelde van hun paradijs. Kunnen ze van het Loze Vissertje en de Dulle Griet leren om zichzelf niet te verliezen in deze strijd? De Ridder der Speren en de Bard hopen ondertussen de Keizer te bevrijden uit zijn gevangenschap, zelfs al zijn ze constant op de vlucht - niet alleen voor de Raad, maar voor de onophoudelijke natuurrampen die het Keizerrijk teisteren!
De Ridder weet dat alleen uit onverwachte hoek het onvoorstelbare een kans krijgt, en laat dit nu net de specialiteit zijn van de Bard. In De Duivelse Draak en de Val van de Keizer wordt de reis door de tarotkaarten verder gezet op spectaculaire wijze die alles en niets aan de verbeelding overlaat.
